ที่มาของชื่อเพลง "SUKIYAKI" และทำไมจึงได้รับความนิยมในอเมริกา?

เพลง Sukiyaki ของ Kyu Sakamoto (1961)

- เพลงอันดับ 1 บน Hot 100 วันนี้ (15 June)ในปี 1963 รวม 3 สัปดาห์

- เพลงติดอันดับ 1 ในญี่ปุ่นเมื่อปี 1961(พ.ศ.2504)

อาจจะเป็นเพลงญี่ปุ่นเพลงแรกที่พวกเรารู้จัก ดูจากปี พ.ศ. น่าจะเป็นเช่นนั้น เพราะรายการหนังดังทางทีวีอย่างเคนโด หน้ากากเสือ ที่มีเพลงฮิตติดหู ก็มาหลังเพลงนี้ทั้งสิ้น

และยิ่งติดหูเข้าไปใหญ่เมื่อเพลงนี้เป็นเพลงฮิตอันดับ 1 บน Billboard Hot 100 วันนี้ในอดีต (15 มิถุนายน 1963) ไม่ว่าสถานีไหนก็ต้องเปิดให้ฟัง..งั้นเราไปทำความรู้จักกับเพลงสากลสัญชาติเอเซียนเพลงนี้กันดีกว่า ชื่อเพลงที่เราพูดกันติดปากเป็นภาษาญี่ปุ่นว่า "Sukiyaki" แม้จะไม่มีคำนี้หรือมีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับชื่อนี้ก็ตาม แล้วทำไมจึงใช้ชื่อนี้..เราไปหาคำตอบกันได้เลยครับ

ภาพปกซิงเกิ้ล Sukiyaki

เพลงต้นฉบับ และความหมายเพลง

เพลง Sukiyaki หรือชื่อที่ถูกต้องคือ 上を向いて歩こう (Ue o muite arukou) แปลเป็นไทยได้ว่า “แหงนหน้ามองท้องฟ้า แล้วก้าวเดินไป” บันทึกเสียงครั้งแรกโดย Kyu Sakamoto ดารานักร้องสังกัดค่าย Toshiba Records เพลงติดอันดับ 1 ในปี 1961(พ.ศ.2504) ได้รับความนิยมในญี่ปุ่นนาน 3 เดือน

ด้วยทำนองเพลงที่มีเอกลักษณ์ มีความสดใส ไม่ว่าใครฟังก็จะรู้สึกถึงความสุข แต่แท้จริงแล้วเนื้อเพลงพูดถึงความเหงายามค่ำคืนของชายคนหนึ่ง ซึ่งเดินแหงนหน้ามองท้องฟ้า เพื่อไม่ให้น้ำตาไหลรินออกมา (เนื้อเพลงเขียนโดยโรกูซูเกะ เอ กับฮาจิได นากามูระ)

Sukiyaki เพลงที่ไม่มีคำนี้ในเนื้อเพลง

ที่มาของชื่อเพลง "Sukiyaki"

เล่ากันว่าในปี 1962 Louis Benjamin ผู้บริหารค่ายเพลง Pye Records เดินทางไปญี่ปุ่น เขามีโอกาสได้ฟังเพลงนี้ รู้สึกชอบ จึงขอซื้อลิขสิทธิ์เพลงนี้แล้วนำมาให้วง Kenny Ball & his Jazzman บันทึกเป็นเพลงบรรเลง และปล่อยออกมาเป็นซิงเกิ้ล เพลงขึ้นไปถึงอันดับ 10 ในอังกฤษ ส่วนชื่อเพลงนั้นเขาตั้งใหม่เป็นชื่อเพลงว่า "Sukiyaki" ซึ่งเป็นชื่ออาหารญี่ปุ่นที่เขาชื่นชอบ เพราะเรียกง่ายนั่นเอง นั่นจึงเป็นที่มาของชื่อเพลง "Sukiyaki"

Sukiyaki บุกดินแดนอเมริกา

Marsha Cunningham คือสาวน้อยที่นำเพลงต้นฉบับเพลงนี้มาเผยแพร่ในอเมริกา เนื่องจาก ในช่วงปี 1961-1962 พ่อของเธอทำงานเป็นนักบินสายการบิน Japan Airlines เธอจึงต้องตามคุณพ่อมาเรียนที่ญี่ปุ่น

ตอนนั้นเธอเรียนระดับมัธยมของโรงเรียนอเมริกันแห่งหนึ่งในเมืองซูชิ เธอจำได้ว่าไปดูหนังที่ Kyu Sakamoto แสดง เขาร้องเพลงนี้ เธอรู้สึกชอบขึ้นมาทันที ผ่านไปหนึ่งปีก่อนที่เธอจะบินกลับอเมริกา เธอแวะหาซื้อเพลงนี้ แล้วได้แผ่นเสียงติดมือกลับมาด้วย..จุดเริ่มต้นของเรื่องทั้งหมดจึงเริ่มจากจุดนี้

"Sukiyaki" ชื่อเพลงเรียกตามดีเจ..

Marsha เปิดฟังเพลงนี้ที่หอในมหาวิทยาลัยบ่อยมาก จนเพื่อนๆชอบกัน พอถึงวันหยุด เพื่อนคนหนึ่งที่มีพ่อเป็นดีเจในกรุงวอชิงตันขอยืมแผ่นกลับไปฟังที่บ้าน เมื่อพ่อได้ยินเพลงนี้ เขารู้สึกประหลาดใจเพราะเคยฟังแต่เวอร์ชั่นเพลงบรรเลงจากวง Kenny Ball & his Jazzman เขาจึงขอลูกเพื่อนำแผ่นไปเปิดในรายการวิทยุของตัวเอง แล้วเรียกชื่อเพลงว่า "Sukiyaki" ตามเวอร์ชั่นเพลงบรรเลง ปรากฏว่ามีแต่คนขอเพลงนี้กันมามากมาย

และทำไมจึงได้รับความนิยมในอเมริกา?

เรื่องนี้ไปถึงหูผู้บริหารค่ายเพลง Capitol Records จึงมีการติดต่อขอลิขสิทธิ์เพลง 上を向いて歩こう (Ue o muite arukou) เพื่อนำมาจำหน่ายในอเมริกาโดยยังคงใช้ชื่อที่ติดปากกัน "Sukiyaki" ปรากฏว่าเพลง "Sukiyaki" ได้รับความนิยมมากมายแม้ว่าคนอเมริกันจะไม่เข้าใจความหมาย เพลงขึ้นถึงอันดับ 1 บน Hot 100 นาน 3 สัปดาห์ และบนชาร์ต Adult Contemporary อีก 5 สัปดาห์ ถือเป็นปรากฏการณ์ใหม่ที่เพลงจากเอเซียได้รับความนิยมมากมายขนาดนี้ กลายเป็นเพลงภาษาญี่ปุ่นเพลงเดียวที่สามารถขึ้นถึงอันดับ 1 ในอเมริกาได้ โดยมียอดขายมากกว่า 13 ล้านชุดทั่วโลก

ปกซิงเกิ้ล Sukiyaki

นอกจากนี้ เพลงยังถูกนำไปร้องเป็นภาษาอื่นๆโดยศิลปินต่างชาติมากกว่า 100 คน และติด Top chart ในหลายๆประเทศรวมถึงออสเตรเลียและแคนาดา

แต่สำหรับเวอร์ชั่นที่คนไทยคุ้นหู น่าจะเป็นเวอร์ชั่นที่ร้องโดยวง 4 P.M. ในปี 1994 หรือหากหลายๆท่านจำได้ โฆษณาร้าน MK สุกี้ก็เคยนำมาใช้ประกอบโฆษณาเช่นกัน

ก่อนจะจบเรื่องนี้ มีเกร็ดที่อยากจะบอกคือ เพลง Sukiyaki ไม่ใช่เป็นเพลงภาษาต่างประเทศเพลงแรกที่ขึ้นอันดับ 1 ในอเมริกาครับ แต่เป็นเพลง "Nel Blu, Dipinto di Blu (Volare)" ของ Domenico Modugno ในปี 1958 (ชมคลิป) นำล่วงหน้าถึง 6 ปีทีเดียว และน่าจะเป็นเพลงที่คนไทยคุ้นเคยอีกเพลง แต่ต้องไปฟังช่วงที่ร้องคำว่า "Volare" ในนาทีที่ 47 ขอให้มีความสุขกันครับ

วี welove / 15 June 2018 (updated 2023)

ติดตามทางเพจ Facebook

ติดตามทาง Line

ติดตามทางเว็บไซต์ welovechannel.info